Korzystając z portalu Jaslo4u.pl wyrażasz zgodę na użytkowanie mechanizmu plików cookie. Mechanizm ten ma na celu zapewnienie prawidłowego funkcjonowania portalu Jaslo4u.pl. Korzystając ze strony akceptujesz Politykę Prywatności portalu Jasło4u.pl
Jaslo4u.pl - Jasielski portal informacyjny
Jaslo4u.pl - Jasło dla Ciebie

Społeczeństwo Jasła pamięta o zapomnianych Rodakach

21

W listopadzie 2018 r., w rocznicę stulecia odzyskania przez naszą Ojczyznę niepodległości, groby rodaków, imiennych i bezimiennych bohaterów walk o polskość i wolność, powinny oświetlić płonące biało-czerwone znicze.

Tak uważają pomysłodawcy akcji „Jaślanie  w Stulecie Niepodległej pamiętają o zapomnianych Rodakach” - Wiesław Hap - historyk, harcmistrz i prezes Stowarzyszenia Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego, Edwin Bebło - geograf i przewodnik beskidzki  oraz Marcin Dziedzic - historyk i dziennikarz. Jak uważają: „Światło to, które jest symbolem pamięci pragniemy zapalić we Lwowie, miejscu, gdzie w latach przygotowań do walki o niepodległość mieściła się stolica Galicji, gdzie narodziła się polska odmiana skautingu - harcerstwo, gdzie było serce walk o polskość  i niepodległość w latach 1918-1920.  Proponowana przez nas akcja polega na zbiórce zniczy, które chcemy zapalić na polskich nekropoliach we Lwowie, by upamiętnić naszych rodaków, których wielu zginęło walcząc o polski Lwów”.

Cmentarz Orląt

Organizatorem akcji są: Stowarzyszenie Miłośników Jasła i Regionu Jasielskiego oraz 139. Drużyna Harcerska „Lisy” z Jasła, która ma za patrona poległego w walkach z Ukraińcami o wschodnią granicę Polski płka Leopolda Lisa-Kulę. Akces do udziału w tym szlachetnym przedsięwzięciu zgłosił już samorząd uczniowski Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle. Organizatorzy akcji liczą jeszcze na wielu innych wolontariuszy. „Zachęcamy mieszkańców Jasła i okolic do wsparcia akcji oraz do przynoszenia zniczy do budynku Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle przy ul. Szkolnej 38  w godzinach od 15 do 17. Mamy nadzieję, że uda nam się zebrać dużo zniczy, dzięki czemu zapomniane mogiły będą mogły zostać rozświetlone. Akcja trwa do 29 października do godz. 17. W dniach 3 i 4 listopada b.r.  znicze zostaną zapalone przez harcerzy z drużyny „Lisów” na grobach we Lwowie oraz w Zadwórzu - w miejscu bitwy wojny polsko-bolszewickiej z sierpnia 1920 r. - zwanej „polskimi Termopilami”.

Zadwórze, pomnik polskich bohaterów fot. S. Kosiedowski

Jasielska akcja jest nawiązaniem do akcji „Światełko pamięci” zainicjowanej przed laty przez dziennikarzy Polskiego Radia Lwów dotyczącej głównie Cmentarza Łyczakowskiego i „Orląt” Lwowskich. Ten pierwszy, założony w 1786 r. jest jednym z najstarszych w Europie.  Był okazałym miejscem pamięci dla ważniejszych i bogatszych mieszkańców Lwowa. Spoczywa tam mnóstwo znanych Polaków, m.in. Maria Konopnicka, Gabriela Zapolska, Artur Grottger, Seweryn Goszczyński, Władysław Bełza, Kazimierz Bartel, Stefan Banach. Leżą tam przedstawiciele kilku pokoleń bojowników o wolność i niepodległość Polski: powstańcy Kościuszki, żołnierze napoleońscy, uczestnicy powstań listopadowego i styczniowego, obrońcy Lwowa. We wschodniej części Cmentarza Łyczakowskiego znajduje się Cmentarz Obrońców Lwowa - „Orląt”, gdzie spoczywa prawie trzy tysiące żołnierzy, w tym dzieci i młodzież, poległych w walkach z Ukraińcami w latach 1918-1919 i w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 r. Szczególnym miejscem jest tam grób 14-letniego Jurka Bitschana, poległego w listopadzie 1918 r. Ciało jednego, wybranego losowo nieznanego żołnierza poległego w obronie Lwowa, ekshumowano w 1925 r. i złożono w Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie. Na Cmentarzu „Orląt” znajduje się kaplica Obrońców Lwowa, a poniżej niej katakumby z bohaterami poległymi w pierwszych dniach listopada 1918 r., a obok pomnik lotników amerykańskich, którzy walczyli w armii polskiej i pomnik Francuzów poległych w obronie Polski.

W 1883 r. na lwowskim Kleparowie otwarto Cmentarz Janowski. Tu chowano uboższą część mieszkańców miasta. Zdarzały się jednak wyjątki. W głównej alei znajduje się grób świętego Józefa Bilczewskiego -  polskiego arcybiskupa lwowskiego obrządku łacińskiego, znanego z pomocy potrzebującym rzymskokatolickiego metropolity lwowskiego, którego w 2005 r. papież Benedykt XVI ogłosił świętym. Jego relikwie są  w lwowskiej Katedrze Łacińskiej. Na Cmentarzu Janowskim spoczywa też zakonnik Serafin Kaszuba,  prowadzący niezłomną posługę kapłańską w wielu obszarach sowieckiej Rosji. Leży tam również ostatni sekretarz Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie - Maria Tereszczakówna, która uratowała przed zniszczeniem i profanacją sporo mogił na Cmentarzu Obrońców Lwowa w latach 70. XX w. Spoczywają tam też m.in.: dziennikarz i poeta Kazimierz Nałęcz-Rychłowski,  Konstanty Wolny - działacz narodowy i społeczny na rzecz polskości Górnego Śląska, współpracownik Wojciecha Korfantego, długoletni marszałek Sejmu Śląskiego, znany architekt Marian Nikodemowicz, m.in. laureat I nagrody za projekt Muzeum Narodowego  w Warszawie i gmachu Województwa i Sejmu Śląskiego w Katowicach. Z kolei w kwaterze Obrońców Lwowa i Kresów Wschodnich na Cmentarzu Janowskim pochowanych jest kilkaset osób. W okresie II RP wybudowano tam  istniejące do dziś kwatery ofiar walk polsko-ukraińskich o Lwów z lat 1918-1920.

Tablica na Kwaterze Obrońców Lwowa i Kresów Wschodnich na Cmentarzu Janowskim

Po II wojnie światowej te polskie cmentarze zostały zdewastowane. Cmentarz „Orląt” ukraińskie władze tej republiki ZSRR zmieniły w wysypisko śmieci, zniszczyły kolumnadę i część mogił, a na innych zbudowały drogę. Dzięki staraniom Polaków, nie bez kłopotów,  przez kilkanaście lat trwały prace porządkowe i renowacyjne. Ponowne otwarcie  Cmentarza „Orląt” nastąpiło w 2005 r. Tyle szczęścia nie miał Cmentarz Janowski. Znajdujące się tam kwatery polskich żołnierzy niszczeją i popadają w niepamięć. Na grobach brakuje tabliczek z opisami i krzyży. Powstałe później ukraińskie groby rozdzielają  wcześniejsze mogiły polskich obrońców - żołnierzy i cywilów. Polskie groby są zdewastowane, rozkradzione, zarośnięte zaśmiecone. Niektóre z nich zamieniono  w wysypiska śmieci.

Jak podkreśla Wiesław Hap: „Chcemy żeby te znicze były symbolem pamięci o naszych rodakach, tych bohaterach, którzy walczyli i ginęli za Polskę, ale i za tych zwykłych ludzi, którzy tej Polsce służyli i dla niej żyli, pracowali.  Nasza akcja ma być hołdem dla tych osób, swoistą lekcją historii i wychowania patriotycznego oraz szacunku do dorobku i postaw  ludzi pochowanych na Kresach, które przez tak długo były polskie. Przy okazji wizyty na tych tak rzadko odwiedzanych grobach chcemy je choć trochę posprzątać. Przy okazji wizyt i wycieczek do Lwowa wielu Polaków odwiedza Cmentarz Łyczakowski z Cmentarzem „Orląt”. Płonie tam wiele biało-czerwonych świec, leżą tam wiązanki kwiatów. Zapomniany Cmentarz Janowski odwiedzają bardzo nieliczni. Dlatego zaraz po corocznej kweście na rzecz ratowania zabytków Starego Cmentarza w Jaśle, chcemy wyjechać do Lwowa i przede wszystkim tam mamy zamiar zapalić te symboliczne światełka pamięci. Właśnie w listopadzie tego roku, kiedy świętujemy stulecie niepodległości. O ile uda nam się zebrać dużą ilość zniczy, to z częścią z nich harcerze dotrą, na większą niż co roku skalę, również do miejsc pamięci na terenie naszego miasta i powiatu”.

Grób Władysława Bełzy na Cmentarzu Łyczakowskim

Pięknie i wzruszająco na temat „Orląt” lwowskich wyraził się Kornel Makuszyński: „Na te groby powinni z daleka przychodzić pielgrzymi, by się uczyć miłości do Ojczyzny. Powinni tu przychodzić ludzie małej wiary, aby się napełnić wiarą niezłomną, ludzie miałkiego ducha, aby się nauczyć się bohaterstwa. A że tu leżą uczniowie w mundurach, przeto ten cmentarz jest jak szkoła, najdziwniejsza szkoła, w której dzieci jasnowłose i błękitnookie nauczają siwych o tym, że ze śmierci ofiarnej najbujniejsze wyrasta życie”.

Organizatorzy

Napisany dnia: 16.10.2018, 07:00

Komentarze Czytelników:

Dodaj komentarz Widok:
5
@ ixi
dnia 17.10.2018, 00:14 · Zgłoś
Bardzo chwalebny pomysł. Jeszcze Polska nie zginęła, póki my żyjemy..
Odpowiedz
6
@ (L)egia
dnia 16.10.2018, 21:29 · Zgłoś
Nasz polski Lwów, nasze polskie kresy. Tam jest Polska Niepodległa i zawsze będzie.
Odpowiedz
1
@ zeniu
dnia 16.10.2018, 13:14 · Zgłoś
Wiecie kto w domu rodziny Lisa Kuli otrzymał mieszkanie,a potem cały dom
Odpowiedz
1
@ do zenia
dnia 16.10.2018, 17:30 · Zgłoś
Nie wiemy. Kto?
Odpowiedz
0
@ jas
dnia 17.10.2018, 21:50 · Zgłoś
Rajmund K.
Odpowiedz
0
@ z jasla
dnia 18.10.2018, 00:33 · Zgłoś
A coś więcej?kto to jest Rajmund k?
Odpowiedz
7
@ Tu mieszkam
dnia 16.10.2018, 12:04 · Zgłoś
Bardzo piękna akcja
Odpowiedz
3
@ bhp
dnia 16.10.2018, 09:54 · Zgłoś
Ogromny szacunek się należy tym,którzy dla dobra innych poświęcili co mieli najdroższe,czyli ŻYCIE. A co dzisiaj z tego zrobiono?Skloceni o trwanie przy korytach i o niedopuszczenie innych.i tłumaczą narodów, że robią to dla ich dobra..Całymi latami nierozliczone afery,jak słynna podkarpacka afera Burego.A to tylko dlatego,ze umaczani sa w niej hierarchowie u których na plebani znaleziono sztabki zlota.W skali krajowej ,to ogrom.Prawdopodobnie zadna prokuratura się nie podejmie wyjaśnienia sprawy b.wojewody i b.marszalka woj.P.Mirosława K. .I tutaj jak ulał pasuje powiedzenie "naszego obecnie żyjącego wieszcza"Nie o takie Polskie walczono
Odpowiedz
4
@ #radny
dnia 16.10.2018, 11:02 · Zgłoś
Przodkowie przelewali krew za nasz kraj a postkomuchy dalej przy korycie!
Wstyd i hańba!
Odpowiedz
3
@ salsa
dnia 16.10.2018, 11:20 · Zgłoś
Fakt. PiS powinien odejść.
Odpowiedz
1
@ Znający temat
dnia 16.10.2018, 08:59 · Zgłoś
Gdzie mam dać znicze ?
Odpowiedz
11
@ Darek
dnia 16.10.2018, 09:33 · Zgłoś
Przecież w tekście jest podane: „Zachęcamy mieszkańców Jasła i okolic do wsparcia akcji oraz do przynoszenia zniczy do budynku Szkoły Podstawowej nr 12 w Jaśle przy ul. Szkolnej 38 w godzinach od 15 do 17. Akcja trwa do 29 października do godz. 17."
Odpowiedz
13
@ Gorayscy
dnia 16.10.2018, 08:51 · Zgłoś
Taką zapomnianą mogiłą jest też grób pierwszych Gorayskich - byłych właścicieli Szebni i okolicznych wsi, znajdujący się tuż obok pięknie wyremontowanej dzwonnicy przy - równie pięknie wyremontowanym, starym drewnianym kościele w Szebniach.
Aż dziw bierze dlaczego przeoczono podczas remontów stary obelisk z końca XVIII w. Może warto i tam zapalić znicze, może warto pamiętać.
Odpowiedz
17
@ Matka
dnia 16.10.2018, 08:15 · Zgłoś
Miło że ktoś odwiedzi te zapomniane mogiły. Popatrzmy na nasze rodzime groby 1 listopada uginają się od zniczy. Może warto przeznaczyć choć jeden znicz na ten cel.
Odpowiedz
14
@ ggh
dnia 16.10.2018, 08:08 · Zgłoś
brawo!!! Tak trzymac
Odpowiedz
17
@ Jarola
dnia 16.10.2018, 07:33 · Zgłoś
Więcej szkół mogło by się przyłączyć do akcji
Odpowiedz
-31
@ Telewizja kłamie
dnia 16.10.2018, 07:29 · Zgłoś
Po czym poznać że artykuł który czytasz nie stworzyły polskie media i polacy ? Ano po tym że gloryfikuje się upadki Narodu, klęski i tragedie, a nie zwycięstwa.
Odpowiedz
34
@ Darek
dnia 16.10.2018, 08:40 · Zgłoś
Super inicjatywa. Taki pozytywny i fajny "przerywnik" w trakcie walki wyborczej i licytowania się na obietnice. A tu konkretna propozycja akcji patriotycznej i czysto społecznej (bez polityki), bezinteresownej i wychowawczej.
Odpowiedz
33
@ Aga
dnia 16.10.2018, 08:52 · Zgłoś
Świetny pomysł. Naszym obowiązkiem jest dbać o groby naszych rodaków. Panie Wiesławie, jest Pan dla mnie prawdziwym Kustoszem Pamięci o naszej historii. Życzę sił i zdrowia do dalszej tak pięknej pracy na tym polu. Przyniosę kilka zniczy i zachęcam do tego innych. Powodzenia w całej akcji.
Odpowiedz
-6
@ salsa
dnia 16.10.2018, 09:28 · Zgłoś
[komentarz zawierał obraźliwe treści]
Odpowiedz
13
@ do teleizja kłamie
dnia 16.10.2018, 09:32 · Zgłoś
Ale jakie "gloryfikuje upadki Narodu"? Chyba ten artykuł gloryfikuje zwycięstwo narodu, bo walki Orląt przyczyniły się w końcu do odzyskania niepodległości. To wrogów Polski bardzo boli, że czcimy pamięć naszych bohaterów, bo jak się tak będziemy na nich wzorować to nie będziemy wiernymi niewolnikami w eurokołchozie.
Odpowiedz
Dodaj komentarz
Piszesz jako:

Serwis Jaslo4u.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść powyższych komentarzy. Redakcja zastrzega sobie prawo usuwania i redagowania komentarzy niezwiązanych z tematem, zawierających wulgaryzmy, reklamy i obrażających osoby trzecie. Użytkownik ponosi odpowiedzialność za treść komentarzy zgodnie z Polskim Prawem i normami obyczajowymi. Pełne zasady komentowania dostępne na stronie: Regulamin komentarzy

Panel Logowania

Wiesz coś ciekawego? Poinformuj nas o tym!
Wiesz coś, o czym my nie wiemy?
Chcesz podzielić się z nami informacjami?
Napisz do Redakcji lub wypełnij poniższy formularz.
Treść (wymagana):
Kontakt (opcjonalnie):
Kontakt z redakcją:

Mailowo: [email protected]
Telefonicznie: 508 772 657