Miasto Jasło zawarło dzisiaj porozumienie z Instytutem Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Dotyczy ono zacieśnienia współpracy pomiędzy instytutem a jasielskim Generatorem Nauki GEN w zakresie popularyzacji nauk ścisłych. Beneficjentami porozumienia mają być przede wszystkim uczniowie jasielskich szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Już niebawem do Krakowa uda się pierwsza grupa młodych jaślan, głodnych naukowej wiedzy.

Na zdjęciu (od lewej): prof. dr hab. Tadeusz Lesiak i burmistrz Jasła Ryszard Pabian/fot. M. Dziedzic 

Źródeł współpracy pomiędzy krakowskim Instytutem Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk a Generatorem Nauki GEN w Jaśle należy szukać w marcu bieżącego roku. kiedy to do Jasła zawitał prof. Jacek Niemiec. Kierownik Zakładu Astrofizyki Promieniowania Gamma Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego PAN opowiedział wówczas uczniom szkół ponadpodstawowych między innymi o tym, jak zbudowany jest wszechświat, czym są gwiazdy neutronowe, czarne dziury, eksplozje i promieniowanie kosmiczne. Po powrocie do instytutu zasugerował swoim współpracownikom, że doskonałym pomysłem będzie zacieśnienie współpracy z jasielskim GEN-em.  

- Porozumienie z GEN-em jest wynikiem pewnego przypadku. Jeden z naszych profesorów (prof. dr hab. Jacek Niemiec – przyp. red.) przyjechał do Jasła opowiedzieć o astrofizyce w związku z realizacją projektu europejskiego „Naukowcy w szkołach”. Okazało się, że wykład ten został bardzo dobrze przyjęty. Dlatego też zaproszono go do GEN-u, aby wykładu mogło posłuchać więcej osób. Przyszedł potem do mnie. Po rozmowie stwierdziliśmy, że dobrym pomysłem będzie nawiązanie współpracy z Generatorem Nauki - wyjaśnia prof. Katarzyna Mazurek, pracownik naukowy Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie.

Zacieśnienie współpracy z Generatorem Nauki GEN w Jaśle jest dla krakowskiego Instytutu Fizyki Jądrowej PAN doskonałą okazję do zintensyfikowanie swoich działań w zakresie popularyzacji nauki wśród uczniów szkół w różnym wieku. Instytut ma w tej materii spore doświadczenie. Jego pracownicy naukowi regularnie uczestniczą w różnego rodzaju wydarzeniach, których zasadniczym celem jest popularyzacja nauk ścisłych, a fizyki w szczególności. Wystarczy wspomnieć, że w miniony weekend odwiedzili Warszawę, aby wziąć udział w pikniku naukowym. Każdego roku instytut organizuje również „Noc naukowców”.

Korzyści z zawartego dzisiaj porozumienia czerpać mają przede wszystkim młodzi jaślanie. W najbliższych dniach do Krakowa uda się bowiem pierwsza grupa uczniów, którzy wezmą udział w pokazie fizyki, przygotowanym przez dr Dominikę Kuźmę. W kolejnych tygodniach instytut odwiedzą jeszcze dwie wycieczki. Tym razem dzieci będą mogły dowiedzieć się, czy naukowcy zajmują się w swoich laboratoriach. Wszystko wskazuje również na to, że już jesienią do jasielskiego GEN-u zawita prof. Krzysztof Kozak z wykładem na temat nowych typów reaktorów energetycznych. Spotkań z naukowcami będzie w Jaśle znacznie więcej.

Z realizacją zawartego w środę porozumienia duże nadziej wiąże sam burmistrz Jasła Ryszard Pabian. – Jest to w zasadzie pierwsza tego typu umową, jaką Miasto Jasła, a w zasadzie Generator Nauki GEN podpisuje z tego typu podmiotem zewnętrznym. Instytut Fizyki Jądrowej jest partnerem, z którym chcemy współpracować w kolejnych latach. To coś pięknego, że udało nam się taką współpracę nawiązać. To spełnienie naszych marzeń. Dlaczego właśnie ten instytut? Ano dlatego, że to przede wszystkich przyszłość dla naszych uczniów, którzy po pierwsze będą mogli poznać to, co dzieje się w świeci, akurat w zakresie fizyki. Może ta współpraca przyniesie także korzyści w przyszłości. Naszym założeniem jest to, aby pobudzać u młodych ludzi pasję do nauk ścisłych. W ten sposób instytut może w przyszłości znajdować nowych naukowców – mówi.   

Porozumienie, w imieniu Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie, parafował jego dyrektor – prof. dr hab. Tadeusz Lesiak. Liczy on na to, że współpraca instytutu z Generatorem Nauki GEN pozwoli jeszcze skuteczniej realizować misję popularyzacji nauki. – Staramy się docierać do społeczeństwa z prostym przekazem, że fizyka i nauka w ogóle jest bardzo ciekawa i fajna, że warto się nią interesować. Młodzi ludzie muszą zrozumieć, że jest to ta dziedzina, która naprawdę się liczy i może być pewnego rodzaju magnesem, czy też trampoliną dla ich rozwoju. Jednocześnie staramy się zainspirować jak najszersze grono uczniów, zwłaszcza ludzi młodych, a także dotrzeć do tych, którzy być może będą kiedyś naszymi pracownikami. Chcemy, aby ludzie z całej Polski mieli dostęp nie tylko do nauki przez duże „N”, ale też do nauki w ogóle. Temu służą takie miejsca jak Generator Nauki w Jaśle. Muzę powiedzieć, że jest to fantastyczna robota i promocja miasta – przekonuje.

Instytut Fizyki Jądrowej PAN im. Henryka Niewodniczańskiego w Krakowie jest jednym z największych instytutów Polskiej Akademii Nauk, posiadającym kategorię A+ w dyscyplinie nauki fizyczne. Instytut zajął 670 lokatę w World University Rankings 2023. Pracuje w nim ponad pół tysiąca osób, w tym 113 inżynierów, 101 adiunktów, 64 profesorów instytutu i 32 profesorów. Rezultatem ich pracy jest znacząca liczba wydanych publikacji naukowych. Instytut wydaje ich ok. 650 rocznie. Co więcej IFJ PAN ma swój udział między innymi z badaniach w najbardziej prestiżowych obserwatoriach astrofizycznych (Pierre Auger, HESS, CTA), czy też w największych projektach fizyki jądrowej (AGATA, PARIS). Wartotakże dodać, że jego naukowcy mieli udział w odkryciu bozonu Higgsa (zderzacz LHC), a następnie w badaniu jego właściwości.   

MD